Συνέντευξη στη Δρ. Μάρθα Θεοδώρου
Στο μανιφέστο σας δηλώσατε ότι ο χώρος στον οποίο λειτουργεί η κοινωνία των πολιτών συρρικνώνεται ολοένα και περισσότερο, περιορίζοντας την ικανότητα των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών να αναλαμβάνουν νόμιμες δραστηριότητες στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τον υπόλοιπο κόσμο. Ως Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ), πώς προστατεύετε την ευρωπαϊκή κοινωνία των πολιτών και πώς ενισχύετε τη φωνή της σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο;
Η ΕΟΚΕ, ως το αντιπροσωπευτικό Σώμα της Κοινωνίας των Πολιτών, διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη διασφάλιση ότι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ) ακούγονται στα υψηλότερα επίπεδα ευρωπαϊκής και διεθνούς λήψης αποφάσεων. Έχουμε από καιρό κατανοήσει τη σημασία της δημιουργίας χώρων για διάλογο και συνεργασία. Η Ομάδα Διασύνδεσης (ΟΔ), που ιδρύθηκε πριν από δύο δεκαετίες, συγκεντρώνει περισσότερες από 40 ευρωπαϊκές ομπρέλες ΟΚΠ, ενισχύοντας μια διαρκή συνεργασία που ενισχύει τη συλλογική τους φωνή. Ετήσιες πρωτοβουλίες, όπως η Εβδομάδα της Κοινωνίας των Πολιτών, μας επιτρέπουν να τυποποιούμε αυτούς τους διαλόγους, μοιραζόμενοι τα αποτελέσματα απευθείας με τους Προέδρους των θεσμών της ΕΕ για να επηρεάζουμε βασικές πολιτικές.
Επιπλέον, η ΕΟΚΕ εμπλέκει ενεργά οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών από χώρες υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ μέσω του προγράμματος Μελών Υποψηφίων Χωρών Διεύρυνσης. Αυτή η πρωτοβουλία όχι μόνο ενισχύει τον πολιτικό χώρο δράσης αλλά και ενδυναμώνει τα θεμέλια της δημοκρατίας και της διακυβέρνησης σε αυτές τις περιοχές. Η συνεργασία μας με εθνικές ΟΚΕ, συμπεριλαμβανομένης της ΟΚΕ Ελλάδας, διασφαλίζει ότι οι απόψεις και τα συμπεράσματα από τις ετήσιες συναντήσεις με Προέδρους και Γενικούς Γραμματείς μεταφέρονται στην ηγεσία της ΕΕ, ενσωματώνοντας έτσι τις εθνικές προοπτικές στις ευρύτερες ευρωπαϊκές διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει επίσης μέτρα για τη βελτίωση του περιβάλλοντος λειτουργίας των ΟΚΠ, όπως βιώσιμη χρηματοδότηση, απλουστευμένες διασυνοριακές λειτουργίες και ισχυρά πλαίσια συνηγορίας μέσω διαφόρων γνωμοδοτήσεων. Θετικές εξελίξεις, όπως το πρόγραμμα CERV και οι προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς ένα καταστατικό ένωσης, αντανακλούν πρόοδο. Ωστόσο, πολλά απομένουν να γίνουν για τη διασφάλιση ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος όπου οι ΟΚΠ μπορούν να ευημερήσουν. Υπερασπιζόμενοι τα θεμελιώδη δικαιώματα και το κράτος δικαίου, στοχεύουμε να δημιουργήσουμε μια Ευρώπη όπου η κοινωνία των πολιτών θα είναι ενδυναμωμένη να εκπληρώσει τον ζωτικό της ρόλο.
Πρόσφατα υπογραμμίσατε την κρίσιμη ανάγκη για τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στη διατήρηση των δημοκρατικών αξιών σε όλη την Ευρώπη. Με ποιους τρόπους και με ποια μέσα μπορεί αυτό να επιτευχθεί;
Η δημοκρατία είναι πολύ περισσότερα από μια εκλογική διαδικασία· είναι μια διαρκής διαδικασία που βασίζεται στον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου και της συμμετοχής των πολιτών. Στην ΕΟΚΕ, είμαστε βαθιά δεσμευμένοι στην προώθηση της συμμετοχικής δημοκρατίας, υποστηρίζοντας πρωτοβουλίες όπως η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, οι ομάδες πολιτών και οι συνελεύσεις. Αυτές οι πλατφόρμες διασφαλίζουν ότι οι φωνές των πολιτών είναι στο επίκεντρο του δημοκρατικού διαλόγου και συμπληρώνουν την ενεργή συμμετοχή μας στη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης.
Οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών είναι αναντικατάστατοι φύλακες των δημοκρατικών αξιών. Προστατεύουν τα ατομικά και συλλογικά δικαιώματα, παρακολουθούν την άσκηση της εξουσίας και υποστηρίζουν τη διαφάνεια και την υπευθυνότητα. Ωστόσο, αντιμετωπίζουν αυξανόμενες απειλές και περιορισμούς, που διαβρώνουν τα θεμέλια της δημοκρατίας μας. Η ΕΟΚΕ έχει λάβει σκόπιμα μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, ιδιαίτερα μέσω της Ομάδας Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και Κράτους Δικαίου (ΟΘΔΚΔ), η οποία έχει συνεργαστεί με εθνικούς φορείς της κοινωνίας των πολιτών για έξι χρόνια. Αυτή η ομάδα διευκολύνει τον διάλογο για την κατάσταση του κράτους δικαίου σε όλη την ΕΕ και συμβάλλει στη διαμόρφωση πολιτικών που ενισχύουν τη δημοκρατική ανθεκτικότητα.
Η πρώτη μας Εβδομάδα Κοινωνίας των Πολιτών το 2024 συγκέντρωσε 800 συμμετέχοντες για να συζητήσουν το μέλλον της δημοκρατίας, παράγοντας πρακτικές συστάσεις για την ενίσχυση του κοινωνικού διαλόγου, τη βελτίωση των μηχανισμών χρηματοδότησης και την προστασία των φορέων της κοινωνίας των πολιτών. Αυτές οι προτάσεις είναι ζωτικής σημασίας καθώς πλησιάζουμε τις εκλογές της ΕΕ, και θα συνεχίσουμε να χτίζουμε πάνω σε αυτή τη δυναμική κατά την επόμενη Εβδομάδα Κοινωνίας των Πολιτών το 2025, εστιάζοντας στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και της δημοκρατικής συμμετοχής.
Η ΕΟΚΕ πιστεύει ακράδαντα ότι η εμπλοκή της κοινωνίας των πολιτών σε δομημένες διαδικασίες λήψης αποφάσεων είναι απαραίτητη για την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης. Στις γνωμοδοτήσεις μας, καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Κράτη Μέλη να ενσωματώσουν τις προοπτικές της κοινωνίας των πολιτών στην υλοποίηση των Σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, διασφαλίζοντας ότι αυτές οι προσπάθειες ευθυγραμμίζονται με τις κοινές αξίες της ΕΕ.
Δηλώσατε ότι η Στρατηγική Ατζέντα 2024-2029, η οποία καθορίζει τις πολιτικές προτεραιότητες της ΕΕ, στερείται σαφούς δέσμευσης για κοινωνικό και πολιτικό διάλογο. Πώς σκοπεύει η ΕΟΚΕ να αντιμετωπίσει αυτό το ζήτημα, ως η φωνή της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών στην Ευρώπη;
Ο κοινωνικός και πολιτικός διάλογος είναι θεμέλια της ευρωπαϊκής δημοκρατίας και απαραίτητοι για την αντιμετώπιση των σύνθετων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ένωσή μας. Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει τον ζωτικό ρόλο του κοινωνικού διαλόγου στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης, τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και την ενίσχυση της βιώσιμης ανταγωνιστικότητας. Υποστηρίζουμε ένθερμα πρωτοβουλίες όπως οι συλλογικές διαπραγματεύσεις και το δικαίωμα των εργαζομένων για διαβούλευση, που είναι απαραίτητα για την προσαρμογή στις μετασχηματιστικές επιπτώσεις της ψηφιοποίησης και της τεχνητής νοημοσύνης.
Το προτεινόμενο Σύμφωνο για τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Διάλογο, που πρόκειται να ξεκινήσει το 2025, αποτελεί σημαντική ευκαιρία για την ενίσχυση αυτών των αρχών. Η ΕΟΚΕ δεσμεύεται να συνεργαστεί στενά με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να διασφαλίσει ότι το Σύμφωνο θα επιτύχει τους στόχους του. Επιπλέον, έχουμε επανειλημμένα καλέσει για την υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής για τον πολιτικό διάλογο, που να περιλαμβάνει μια διαθεσμική συμφωνία για την θεσμοθέτηση δομημένων διαβουλεύσεων με φορείς της κοινωνίας των πολιτών.
Αναγνωρίζοντας τη διασύνδεση του κοινωνικού και του πολιτικού διαλόγου, υποστηρίζουμε την καλύτερη εφαρμογή του Άρθρου 11 της ΣΕΕ και τη δημιουργία μιας πλατφόρμας κοινωνίας των πολιτών. Αυτή η πλατφόρμα θα θεσμοθετούσε τη διαδικασία διαβούλευσης, παρέχοντας έναν επίσημο μηχανισμό για τη συλλογή και την αξιοποίηση των απόψεων της κοινωνίας των πολιτών. Με αυτόν τον τρόπο, η ΕΟΚΕ φιλοδοξεί να εδραιώσει τον ρόλο της ως θεσμικός προστάτης του πολιτικού διαλόγου στην ΕΕ.
Κατά την άποψή σας, με ποιους τρόπους μπορεί να καταπολεμηθεί η βιομηχανική παρακμή της Ευρώπης, να υποστηριχθεί η οικονομική ανάπτυξη και να αυξηθούν οι επενδύσεις, ενώ ταυτόχρονα θα βελτιωθεί η αγορά εργασίας και θα εξασφαλιστεί η ευημερία των πολιτών της Ένωσης;
Η αντιστροφή της τάσης της αποβιομηχάνισης στην Ευρώπη απαιτεί μια πολυδιάστατη και συντονισμένη στρατηγική που να αντιμετωπίζει τις βαθύτερες αιτίες της βιομηχανικής παρακμής, ενώ παράλληλα προάγει την καινοτομία, τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα. Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει τη σημασία μιας ολοκληρωμένης και προοδευτικής βιομηχανικής πολιτικής που να εναρμονίζει τις προσπάθειες των κρατών μελών για τη δημιουργία ενός ομοιογενούς κανονιστικού περιβάλλοντος. Αυτή η προσέγγιση θα εξαλείψει εμπόδια, ιδιαίτερα στους τομείς της ψηφιακής τεχνολογίας και της ενέργειας, και θα ενισχύσει τις περιφερειακές συστάδες για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Οι Πράσινες και Ψηφιακές Μεταβάσεις, που εκφράζονται μέσω της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του Νόμου για τη Βιομηχανία Μηδενικών Ρύπων, είναι καθοριστικές για αυτή τη μεταμόρφωση. Μέσω επενδύσεων σε καθαρές τεχνολογίες, ψηφιακή καινοτομία και ανθεκτικές αλυσίδες εφοδιασμού, μπορούμε να δημιουργήσουμε ποιοτικές θέσεις εργασίας και να εξασφαλίσουμε το βιομηχανικό μέλλον της Ευρώπης. Πρωτοβουλίες όπως η παραγωγή μπαταριών στη Δουνκέρκη και η κατασκευή ημιαγωγών στη Γκρενόμπλ είναι παραδείγματα για το πώς στοχευμένες επενδύσεις μπορούν να προωθήσουν την ανάπτυξη ενώ υποστηρίζουν τους κλιματικούς στόχους.
Εξίσου κρίσιμη είναι η ανάπτυξη δεξιοτήτων και η εκπαίδευση προσαρμοσμένη στους αναδυόμενους τομείς. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει προγράμματα δια βίου μάθησης, εκπαίδευση εστιασμένη στις STEM (Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική, Μαθηματικά) και επαγγελματική κατάρτιση που προετοιμάζουν τους εργαζομένους για τις απαιτήσεις μιας ταχέως εξελισσόμενης οικονομίας. Αυτά τα μέτρα πρέπει να συμπληρώνονται από σημαντικές επενδύσεις στην έρευνα και την ανάπτυξη (Ε&Α), προάγοντας την καινοτομία που μεταφράζεται σε εμπορεύσιμες λύσεις.
Η πρόκληση των υψηλών ενεργειακών δαπανών, που επηρεάζουν δυσανάλογα τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες, πρέπει επίσης να αντιμετωπιστεί. Η επέκταση των υποδομών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η διασφάλιση σταθερής πρόσβασης σε κρίσιμες πρώτες ύλες θα επιτρέψουν στην Ευρώπη να παραμείνει ανταγωνιστική σε παγκόσμια κλίμακα. Επιπλέον, στρατηγικές συνεργασίες και εμπορικές συμφωνίες με ομονοούντα έθνη θα βοηθήσουν στη διαφοροποίηση των αλυσίδων εφοδιασμού και στη μείωση των εξαρτήσεων.
Για να διασφαλίσουμε ότι αυτές οι προσπάθειες θα μετατραπούν σε απτά οφέλη για τους πολίτες, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην χωρίς αποκλεισμούς οικονομική ανάπτυξη. Μέσω της αξιοποίησης της ενιαίας αγοράς, της άρσης εσωτερικών εμποδίων και της προώθησης της ανάπτυξης των ΜΜΕ, μπορούμε να ενισχύσουμε τη δημιουργία θέσεων εργασίας και να βελτιώσουμε το βιοτικό επίπεδο. Η πρόταση της ΕΟΚΕ για ένα επενδυτικό ταμείο της ΕΕ στο πλαίσιο του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου υπογραμμίζει την ανάγκη για δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση για την υλοποίηση αυτών των στρατηγικών στόχων, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, με τελικό στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050, υποστηρίζει τον μετασχηματισμό της ΕΕ σε μια δίκαιη και ευημερούσα κοινωνία με μια σύγχρονη και ανταγωνιστική οικονομία. Ποιες είναι οι προτάσεις της ΕΟΚΕ που θα επιτρέψουν μια πιο κοινωνική Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία;
Η ΕΟΚΕ οραματίζεται μια Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία που ενσωματώνει απρόσκοπτα την περιβαλλοντική βιωσιμότητα με την κοινωνική δικαιοσύνη, διασφαλίζοντας ότι τα οφέλη αυτής της μετασχηματιστικής ατζέντας μοιράζονται δίκαια σε όλα τα τμήματα της κοινωνίας. Η πρόσφατη γνωμοδότησή μας, «Ένα Σχέδιο για μια Ευρωπαϊκή Πράσινη και Κοινωνική Συμφωνία», υποστηρίζει μια οικονομία ευημερίας που συνδυάζει περιβαλλοντικές και κοινωνικές πολιτικές, ευθυγραμμισμένη με παγκόσμια πλαίσια όπως οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και η Συμφωνία των Παρισίων.
Στον πυρήνα αυτού του οράματος βρίσκεται η αρχή να μην μείνει κανείς πίσω. Αυτό σημαίνει την προτεραιότητα στις επενδύσεις στην εκπαίδευση, την κοινωνική προστασία και την υγειονομική περίθαλψη, που είναι κρίσιμες για τη στήριξη ευάλωτων πληθυσμών κατά τη διάρκεια της πράσινης μετάβασης. Για τη χρηματοδότηση αυτής της ατζέντας, η ΕΟΚΕ ζητά καινοτόμες προσεγγίσεις, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, τη μεταρρύθμιση των επιδοτήσεων και την ανακατεύθυνση πόρων από τα ορυκτά καύσιμα προς βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες.
Η πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, όπως το καθαρό νερό, η προσιτή ενέργεια και οι δημόσιες συγκοινωνίες, πρέπει να είναι καθολική και χωρίς αποκλεισμούς. Η πρόταση της ΕΟΚΕ για την «Ευρωπαϊκή Μπλε Συμφωνία» αναδεικνύει την ασφάλεια του νερού ως στρατηγική προτεραιότητα, καλώντας για επενδύσεις στην ανθεκτικότητα του νερού ώστε οι βιομηχανίες, η γεωργία και τα νοικοκυριά να μπορούν να ευημερούν σε μια οικονομία απαλλαγμένη από ανθρακούχες εκπομπές.
Τονίζουμε επίσης τη σημασία της ουσιαστικής συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών στη διαμόρφωση και την εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας. Με την εμπλοκή διαφορετικών φωνών, ιδιαίτερα αυτών που ανήκουν σε υποεκπροσωπούμενες ομάδες, μπορούμε να οικοδομήσουμε μια πιο συνεκτική και χωρίς αποκλεισμούς ευρωπαϊκή κοινωνία, καλύτερα εξοπλισμένη να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, ο καθένας έχει δικαίωμα σε μια ποιοτική και οικονομικά προσιτή κατοικία. Πώς μπορούν η ΕΕ και τα Κράτη Μέλη να διασφαλίσουν τη διαθεσιμότητα και την προσβασιμότητα σε οικονομικά προσιτή στέγαση για τους πολίτες τους, ιδιαίτερα για τις πιο ευάλωτες ομάδες;
Το δικαίωμα σε οικονομικά προσιτή και αξιοπρεπή κατοικία είναι θεμελιώδες, ωστόσο πολλοί Ευρωπαίοι αντιμετωπίζουν υπερβολικά κόστη στέγασης που υπονομεύουν την οικονομική και κοινωνική συνοχή. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει ένθερμα την ανάπτυξη ενός Ευρωπαϊκού Σχεδίου Δράσης για τη Στέγαση, που να αντιμετωπίζει αυτές τις προκλήσεις συνολικά. Αυτό το σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα προσαρμοσμένα στις τοπικές πραγματικότητες, επιτρέποντας στα Κράτη Μέλη, τις περιφέρειες και τις πόλεις να επεκτείνουν βιώσιμα το απόθεμα κοινωνικής και οικονομικά προσιτής κατοικίας.
Ο πρόσφατος διορισμός Επιτρόπου για την Ενέργεια και τη Στέγαση αποτελεί σημαντικό βήμα προς τα εμπρός, όπως και η εντολή για μια ετήσια Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ για την Κοινωνική και Οικονομικά Προσιτή Στέγαση. Αυτές οι πρωτοβουλίες προσφέρουν μια πλατφόρμα για συνεργατικές λύσεις και συνεχή δέσμευση για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης.
Καινοτόμοι μηχανισμοί χρηματοδότησης είναι απαραίτητοι για την επίτευξη μακροπρόθεσμων αποτελεσμάτων. Η ΕΟΚΕ τονίζει τη σημασία της αξιοποίησης ευρωπαϊκών πόρων και της ενθάρρυνσης δημόσιων επενδύσεων για τη στήριξη στρατηγικών ανακαίνισης που στοχεύουν ευάλωτους πληθυσμούς. Η στρατηγική «κύμα ανακαινίσεων», με επίκεντρο τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης σε οικιστικά κτίρια, αποτελεί κρίσιμο συστατικό αυτής της προσπάθειας.
Τέλος, η ΕΟΚΕ σχεδιάζει να εξετάσει περαιτέρω τις προκλήσεις που σχετίζονται με τη στέγαση στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της για το 2025 σχετικά με την «Κρίση Κόστους Ζωής», παρέχοντας εφαρμόσιμες συστάσεις σε υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και ενδιαφερόμενους φορείς.
Λόγω των συνεχόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, ο αριθμός των προσφύγων και μεταναστών αναμένεται να αυξηθεί στην ΕΕ. Ποιες συστάσεις έχει να προσφέρει η ΕΟΚΕ για την καλύτερη κατανομή και ενσωμάτωσή τους στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας;
Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η αποτελεσματική ενσωμάτωση των προσφύγων και μεταναστών στην αγορά εργασίας απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση που να αντιμετωπίζει τα εμπόδια στην απασχόληση, την αναγνώριση δεξιοτήτων και την ένταξη στην κοινότητα. Πρώτον, υποστηρίζουμε ένθερμα τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για απλοποίηση της αναγνώρισης προσόντων για πολίτες τρίτων χωρών. Διαφανείς και αποτελεσματικές διαδικασίες επικύρωσης είναι απαραίτητες για να επιτραπεί σε αυτά τα άτομα η πρόσβαση σε ρυθμιζόμενα επαγγέλματα.
Υποστηρίζουμε πολιτικές προσαρμοσμένες που διευκολύνουν την είσοδο των μεταναστών στην αγορά εργασίας, ιδιαίτερα για τις γυναίκες και άλλες ευάλωτες ομάδες. Αυτό περιλαμβάνει προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης που συν-σχεδιάζονται από κυβερνήσεις, κοινωνικούς φορείς και επιχειρηματικές κοινότητες, καθώς και μαθήματα γλώσσας και πολιτότητας για τους αιτούντες άσυλο.
Η πολιτισμική ενσωμάτωση είναι εξίσου σημαντική. Εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες στα σχολεία μπορούν να προωθήσουν την κατανόηση και την αποδοχή διαφορετικών πολιτισμών, ενώ οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών μπορούν να λειτουργήσουν ως ζωτικές γέφυρες μεταξύ των κοινοτήτων υποδοχής και των μεταναστών. Ενθαρρύνουμε επίσης τους μετανάστες να συμμετέχουν ενεργά σε πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις, ενισχύοντας την αίσθηση του ανήκειν και της συμβολής τους στην κοινωνία.
Για τους αιτούντες άσυλο, προτρέπουμε τα Κράτη Μέλη να μειώσουν τους διοικητικούς περιορισμούς στην πρόσβαση στην αγορά εργασίας, επιτρέποντάς τους να επιτύχουν γρήγορα την ανεξαρτησία τους και να συμβάλλουν στις χώρες υποδοχής τους.
Τα Κράτη Μέλη της ΕΕ αντιμετωπίζουν πολλαπλές δημογραφικές προκλήσεις, τις οποίες πρέπει να αντιμετωπίσουν. Ποιος είναι ο αντίκτυπος της δημογραφίας στη σημερινή κοινωνική Ευρώπη και ποιες είναι οι προτάσεις της ΕΟΚΕ για την επίτευξη πιο βιώσιμης κοινωνικής ανάπτυξης;
Οι δημογραφικές τάσεις, όπως η γήρανση του πληθυσμού, τα χαμηλά ποσοστά γεννήσεων και οι περιφερειακές ανισότητες, δημιουργούν σημαντικές προκλήσεις για τα κοινωνικά και οικονομικά συστήματα της Ευρώπης. Η ΕΟΚΕ εντοπίζει διάφορους άξονες δράσης για να διασφαλίσει τη βιώσιμη ανάπτυξη μπροστά σε αυτές τις προκλήσεις.
Η αντιμετώπιση των μειούμενων ποσοστών γεννήσεων απαιτεί ολοκληρωμένες οικογενειακές πολιτικές που να παρέχουν οικονομική στήριξη, σταθερή απασχόληση και προσβάσιμη φροντίδα παιδιών. Η διασφάλιση αξιοπρεπών μισθών και η βελτίωση των συνθηκών εργασίας είναι καίρια για την προσέλκυση και τη διατήρηση εργαζομένων σε όλους τους τομείς.
Η μεταρρύθμιση των συστημάτων συντάξεων και φροντίδας είναι επίσης κρίσιμη. Τα Κράτη Μέλη πρέπει να εξισορροπήσουν τη βιωσιμότητα με την ένταξη, υποστηρίζοντας τους ηλικιωμένους να διατηρούν την αυτονομία τους ενώ ενισχύουν τις επίσημες υπηρεσίες φροντίδας για όσους έχουν ανάγκη.
Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει τη σημασία των νόμιμων διαδρομών μετανάστευσης για την αντιμετώπιση των ελλείψεων εργατικού δυναμικού και την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης. Πρωτοβουλίες όπως η Δεξαμενή Ταλέντων της ΕΕ είναι ζωτικής σημασίας για την προσέλκυση εξειδικευμένων εργαζομένων, ενώ παράλληλα απαιτούνται ισχυρές πολιτικές για την επιτυχημένη ενσωμάτωσή τους.
Τέλος, προτείνουμε τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τη Δημογραφία, ο οποίος θα ενσωματώνει τις δημογραφικές παραμέτρους στον σχεδιασμό πολιτικών, υποστηριζόμενος από ενισχυμένη έρευνα και διάχυση δεδομένων.
Με ποιες νέες συνέργειες θα μπορούσε να γίνει πιο αποτελεσματική η συνεργασία της ΕΟΚΕ με τα εθνικά Οικονομικά και Κοινωνικά Συμβούλια;
Η συνεργασία μεταξύ της ΕΟΚΕ και των εθνικών Οικονομικών και Κοινωνικών Συμβουλίων (ΟΚΣ) έχει ενισχυθεί τα τελευταία δύο χρόνια, προωθώντας τον διάλογο μεταξύ της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών σε όλη την ΕΕ, υπερασπίζοντας και ενισχύοντας τις κοινές μας αξίες. Αυτό ακριβώς μας ζητούν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Οι πολυάριθμες εργασιακές επισκέψεις και ανταλλαγές απόψεων για πολιτικά θέματα που διοργανώσαμε φέτος μεταξύ της ΕΟΚΕ και των εθνικών μας ομολόγων είναι καίριες σε αυτό το πλαίσιο, καθώς λειτουργούν ως δίαυλος αμφίδρομης πληροφόρησης σχετικά με τις προτεραιότητες και τις ανησυχίες και προσδοκίες των πολιτών. Είμαι ευχαριστημένος που βλέπω ότι αρκετά ΟΚΣ έχουν ξεκινήσει έναν νέο κύκλο επισκέψεων, που ονομάζεται «Erasmus της κοινωνίας των πολιτών», και ελπίζω στο μέλλον όλο και περισσότερα Συμβούλια να συμμετάσχουν σε αυτή τη σημαντική πρωτοβουλία. Γνωρίζω ότι η επόμενη διάσκεψη στο πλαίσιο αυτό θα διοργανωθεί από την εθνική σας ΟΚΕ, εδώ στην Αθήνα.
Επενδύουμε επίσης νέα ενέργεια στη διοργάνωση κοινών εκδηλώσεων και διασκέψεων· για παράδειγμα, εγκαινιάσαμε έναν κύκλο διασκέψεων για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης με τη στήριξη εθνικών Επιτροπών στη Βουλγαρία, τη Μολδαβία και την Ελλάδα. Είμαι επίσης ευχαριστημένος που βλέπω ότι υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον από τα εθνικά ΟΚΣ για συμμετοχή στην ετήσια κορυφαία πρωτοβουλία μας – την Εβδομάδα της Κοινωνίας των Πολιτών – την οποία ανέφερα προηγουμένως. Για την περαιτέρω ενίσχυση των συνεργειών, η ΕΟΚΕ προτείνει προσαρμοσμένες συνεδρίες ενημέρωσης σχετικά με τις πολιτικές της ΕΕ για τα εθνικά ΟΚΣ, ενισχύοντας τη συμβουλευτική και συνηγορία τους. Σχεδιάζουμε επίσης να επεκτείνουμε τη συμμετοχή στις κορυφαίες πρωτοβουλίες, όπως η Εβδομάδα της Κοινωνίας των Πολιτών, παρέχοντας επιπλέον ευκαιρίες για διάλογο και κοινές δράσεις.
Η Ετήσια Συνάντηση των Προέδρων και Γενικών Γραμματέων παραμένει ακρογωνιαίος λίθος αυτής της συνεργασίας, συγκεντρώνοντας ενδιαφερόμενα μέρη για την ευθυγράμμιση προτεραιοτήτων και την εμβάθυνση της συνεργασίας. Συνεχίζοντας να ενισχύουμε αυτές τις συνδέσεις, στοχεύουμε στη δημιουργία ενός πιο ενοποιημένου και αποτελεσματικού δικτύου Οικονομικών και Κοινωνικών Συμβουλίων σε όλη την Ευρώπη.
