Η πανδημική κρίση Covid-19 και η αναγκαιότητα οικουμενικής αντιμετώπισής της, η κλιματική αλλαγή και οι ορατές πλέον επιπτώσεις της, η ραγδαία τεχνολογική ανάπτυξη και ο συνακόλουθος ψηφιακός μετασχηματισμός υπηρεσιών, διαδικασιών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, έχουν μεταβάλλει δομικά τα τελευταία χρόνια το πλαίσιο της κοινωνικής και οικονομικής ζωής των Ευρωπαίων πολιτών. Ανέδειξαν την αναγκαιότητα για αναθεώρηση και περαιτέρω προσαρμογές σε πολλούς τομείς της δημόσιας σφαίρας, όπως σε επίπεδο οικονομικής πολιτικής, κινητικότητας εργασίας, υγειονομικών πρωτοκόλλων, δικαιωμάτων, φυσικών καταστροφών κλπ., τόσο κατά την παρούσα συγκυρία, όσο και στην επερχόμενη μεταπανδημική εποχή. Στο πλαίσιο αυτό αποτελεί σημαντικότατη πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά το κομβικό αυτό χρονικό σημείο να αναπτύξει για το σκοπό αυτό διαύλους κοινωνικού διαλόγου μέσω της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης.
Η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Ελλάδος, που αποτελεί τον θεσμοθετημένο εκφραστή του κοινωνικού διαλόγου στην χώρα, ακολουθώντας το παράδειγμα των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, επιθυμεί να συμβάλει σε αυτήν την πρωτοπόρα προσπάθεια, διοργανώνοντας εκδήλωση με σκοπό να εκκινήσει στο πλαίσιο της παραπάνω Διάσκεψης, τον κοινωνικό διάλογο, με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή και την συμπερίληψη όλων των κοινωνικών ομάδων.
Κατά τη σύνοδο ολομέλειάς της που πραγματοποιήθηκε στις 27 και 28 Απριλίου 2021 (συνεδρίαση της 27ης Απριλίου), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε Ψήφισμα με θέμα τη «Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης», μέσα από το οποίο κάθε χώρα, εθνικός ή ευρωπαϊκός θεσμός ενθαρρύνεται να αναλάβει πρωτοβουλίες διαβούλευσης με την κοινωνία των πολιτών για τα μείζονα ζητήματα που αφορούν τη μελλοντική πορεία του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Το ψήφισμα περιλαμβάνει ορισμένα κρίσιμα συμπεράσματα για το ρόλο της ΕΕ στην Ευρώπη των επόμενων δεκαετιών (βλ. … «η Ευρώπη πρέπει να θεωρηθεί: 1) θεματοφύλακας κοινών θεμελιωδών αξιών όπως η ελευθερία, η δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου, 2) υπέρμαχος, σε παγκόσμιο επίπεδο, της βιωσιμότητας, του ανοικτού, αλλά και δίκαιου εμπορίου και της πολυμέρειας, 3) εγγυήτρια ενός μοναδικού οικονομικού και κοινωνικού μοντέλου βασισμένου στον δίκαιο ανταγωνισμό και την αλληλεγγύη σε μια περιοχή χωρίς σύνορα και 4) φορέας βιώσιμης ευημερίας ― όλα αυτά δε έχοντας στον πυρήνα της μια ισχυρή ευρωπαϊκή κοινωνία των πολιτών.»
Αξιοποιώντας τη συγκυρία αυτή, η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Ελλάδος στις 4 Νοεμβρίου 2021 διοργανώνει στην Αθήνα, με αφορμή της πανευρωπαϊκής αυτής πρωτοβουλίας κοινωνικού διαλόγου για το μέλλον της Ευρώπης, ημερίδα σε συνεργασία με την ΕΟΚΕ που αποσκοπεί στην ανάδειξη των θέσεων και απόψεων των εθνικών κοινωνικών εταίρων και ενδιαφερόμενων μερών σε ζητήματα που αφορούν στην ευρωπαϊκή δημοκρατία και τις ευρωπαϊκές αξίες, στην κλιματική αλλαγή, το περιβάλλον και την υγεία, στην οικονομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη, την κοινωνική δικαιοσύνη και πολιτική, στον ψηφιακό μετασχηματισμό και στον ρόλο της Ε.Ε. στον κόσμο καθώς και τη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος.
Ειδικότερα, η Ο.Κ.Ε. αναλαμβάνει την πρωτοβουλία να δώσει δημόσιο βήμα στους κοινωνικούς συνομιλητές να αξιολογήσουν και να ανταλλάξουν απόψεις επί των παραπάνω θεμάτων, και επιδιώκει να συμβάλει, μέσω της μέγιστης δυνατής συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών, στην διαμόρφωση των προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα επόμενα χρόνια, στην ενίσχυση της μελλοντικής της προοπτικής και στην επιτυχή αντιμετώπιση των υφιστάμενων και μελλοντικών προκλήσεων.
Η ημερίδα αποσκοπεί στην ανάδειξη ορισμένων κεντρικών θεματικών πεδίων τα οποία θα απαντούν στις σύγχρονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη σε οικονομικό, κοινωνικό, θεσμικό επίπεδο. Ενδεικτικά, στόχος είναι να εκκινήσει ένας γόνιμος διάλογος στην κοινωνία των πολιτών σχετικά με τα εξής (αντίστοιχα για κάθε προτεινόμενη συνεδρία).
1η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ:
ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
- Είναι η βιώσιμη ανάπτυξη μια επιλογή συμβατή με το πρόταγμα της ανταγωνιστικότητας, ιδιαίτερα στις χώρες της περιφέρειας;
- Με ποιο τρόπο ενισχύεται σήμερα στην ΕΕ η οικονομική δημοκρατία για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις;
- Οι νέες τάσεις στην απασχόληση θα ενισχύσουν ή θα διευρύνουν τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες; Ποιες πρωτοβουλίες πρέπει να αναληφθούν σε εθνικό επίπεδο;
2η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ:
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ
- Ανταποκρίνεται ο εθνικός σχεδιασμός στις σύγχρονες προκλήσεις που προκύπτουν από την επιταχυνόμενη κλιματική αλλαγή;
- Έχουν διαμορφωθεί επαρκείς μηχανισμοί διαχείρισης κρίσεων και αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών;
- Ο τομέας της υγείας μπορεί να διαδραματίσει εκτός από τον τομέα της εισαγωγής σύγχρονων θεραπειών και διαχείρισης υγειονομικών κρίσεων, κοινωνικά αναπτυξιακό ρόλο (μη αποκλεισμός, εμπέδωση ασφάλειας πολίτη, ανάπτυξη φαρμακοβιομηχανίας και ιατρικού τουρισμού κλπ);
3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ:
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΕ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
- Πρέπει η ΕΕ και τα κράτη μέλη να αναλάβουν πιο ενεργό και προληπτικό ρόλο στην αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων όπως είναι το διεθνές εμπόριο και το μεταναστευτικό;
- Ποια η στρατηγική της χώρας στο ζήτημα της υποδοχής και προστασίας των προσφύγων, αλλά και της διαμόρφωσης μιας στρατηγικής συνεργασίας σε χώρες γειτονίας και τις τρίτες χώρες για την ανάπτυξη θεσμών στις χώρες γειτονίας και στις τρίτες χώρες που ενισχύουν την πολυφωνία, την ειρήνευση, την κοινωνική συνοχή;
4η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ:
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΑΞΙΕΣ, ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ, ΚΡΑΤΟΣ ΔΙΚΑΙΟΥ
- Πώς θα μπορούσαν να αποτραπούν στο μέλλον οι φυγόκεντρες τάσεις εντός της Ε.Ε. και η αμφισβήτηση των κοινών αξιών της;
- Υπάρχουν σύγχρονα εργαλεία για την υποστήριξη των δημοκρατικών θεσμών σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο; (Οι πολίτες αισθάνονται μακριά από τα κέντρα λήψης αποφάσεων.)
Για την Ο.Κ.Ε αποτελεί στρατηγική επιλογή η εμβάθυνση του κοινωνικού διαλόγου σε εγχώριο και ευρωπαϊκό επίπεδο και η στενή συνεργασία με τους θεσμικούς φορείς και τους κοινωνικούς εταίρους, με έμφαση στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η ευρωπαϊκή κοινωνία και οικονομία, όπως η κλιματική αλλαγή, οι επιπτώσεις της πανδημίας, η πρόσβαση των πολιτών, των εργαζόμενων και επιχειρήσεων σε ίσες ευκαιρίες και δυνατότητες, ιδιαίτερα στο επίπεδο της ψηφιακής μετάβασης, της ενεργειακής αποδοτικότητας και της μείωσης των ανισοτήτων.
Στην προσπάθεια αυτή, η ενεργός συμμετοχή των μελών της Ο.Κ.Ε., που συναπαρτίζουν την κοινότητα των κοινωνικών εταίρων αποτελεί βασικό συστατικό στοιχείο για την επανεκκίνηση του κοινωνικού διαλόγου και την εμβάθυνση της συλλογικής συμμετοχής και της οικονομικής δημοκρατίας.
Τα συμπεράσματα του συνεδρίου θα αποτελέσουν τον πυρήνα για την δημοσίευση ενός κειμένου κοινών θέσεων για το Μέλλον της Ευρώπης.
Καθώς η κατάθεση των απόψεων στο δημόσιο διάλογο που θα διεξαχθεί για το μέλλον της Ευρώπης είναι ιδιαίτερα σημαντική για την εκδήλωση, η Ο.Κ.Ε. έχει δημιουργήσει ένα διαδικτυακό βήμα διαλόγου (https://docs.google.com/forms/d/1oF-nGUuS799fdtVNztxI99bTOLpRyu_gT9_fy4-jJhw/), όπου αναμένουμε τη συμμετοχή σας.