Συνέντευξη στην Δρ. Μάρθα Θεοδώρου
Ένα από τα καθήκοντά σας ως Επιτρόπου είναι η ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Μετά την οικονομική και κοινωνική κρίση, με ποιους τρόπους θέτει η Ευρώπη την κοινωνική διάσταση στο επίκεντρο των κύριων πολιτικών της, ώστε να σημειώσει πρόοδο προς την κατεύθυνση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής;
Η Ευρώπη είναι μια κοινωνική οικονομία της αγοράς. Ως εκ τούτου, τα οικονομικά και κοινωνικά στοιχεία θα συμβαδίζουν πάντα. Μετά το ξέσπασμα της πανδημίας και καθώς αντιμετωπίζαμε τις κοινωνικοοικονομικές συνέπειες της κρίσης ως κοινωνία, κατέστη ακόμη πιο προφανές ότι, για να είναι η ανάκαμψη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς, πρέπει το κοινωνικό στοιχείο να παραμείνει στο επίκεντρο.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι σε κάθε πολιτική που αναπτύσσεται και προτείνεται από την Επιτροπή λαμβάνονται υπόψη στοιχεία όπως η ένταξη, η δικαιοσύνη, η ισότητα και τα κοινωνικά δικαιώματα. Για παράδειγμα, όσον αφορά την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τους στόχους μας για κλιματική ουδετερότητα, η ΕΕ δίνει ιδιαίτερη προσοχή σε όσους ενδέχεται να βιώσουν τις επιπτώσεις αυτών των αλλαγών και συμβάλλει στον μετριασμό των εν λόγω επιπτώσεων μέσω μέτρων πολιτικής και χρηματοδότησης.
Παρουσιάσατε το Σχέδιο Δράσης για τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, το οποίο μετατρέπει τις 20 αρχές του Πυλώνα σε δράσεις. Πώς συμβάλλει το Σχέδιο στην ευδοκίμηση της ευρωπαϊκής κοινωνικής οικονομίας της αγοράς;
Ο Ευρωπαϊκός Πυλώνας Κοινωνικών Δικαιωμάτων ορίζει 20 βασικές αρχές και δικαιώματα που είναι απαραίτητα για τη δίκαιη και εύρυθμη λειτουργία των αγορών εργασίας και των συστημάτων κοινωνικής προστασίας. Το Σχέδιο Δράσης για τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων μετατρέπει τις αρχές σε συγκεκριμένες δράσεις προς όφελος των πολιτών. Προτείνει επίσης στόχους που πρέπει να επιτύχουν συλλογικά τα κράτη μέλη έως το 2030.
Επιτρέψτε μου να σας δώσω ένα παράδειγμα. Η αρχή 1 του Πυλώνα ορίζει ότι κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα σε ποιοτική και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση, κατάρτιση και διά βίου μάθηση. Ένας από τους στόχους που έχουμε θέσει είναι η συμμετοχή τουλάχιστον του 60% των ενηλίκων στην κατάρτιση κάθε χρόνο. Τον Ιούνιο τα κράτη μέλη παρουσίασαν τα εθνικά τους σχέδια για τη διά βίου μάθηση κι έτσι το Σχέδιο Δράσης είχε άμεσο αντίκτυπο στην υλοποίηση της αρχής 1 του Πυλώνα.
Ο λόγος για τον οποίο οι δεξιότητες και η διά βίου μάθηση είναι τόσο σημαντικές είναι ότι η αγορά εργασίας μας διανύει περίοδο τεράστιων μετασχηματισμών, και μόνο με την προσαρμογή στις αλλαγές αυτές και με την απόκτηση νέων δεξιοτήτων μπορούμε να βοηθήσουμε τους πολίτες μας να ευδοκιμήσουν και τις βιομηχανίες μας να ευημερήσουν.
Στην Κοινωνική Σύνοδο Κορυφής του Πόρτο, όλοι οι εταίροι δεσμεύτηκαν να επιτύχουν τους κοινωνικούς στόχους για το 2030, καθώς δεσμεύτηκαν να οικοδομήσουν μια πιο κοινωνική Ευρώπη. Ποια είναι τα επόμενα βήματα για την επίτευξη κοινωνικής προόδου για όλους τους ευρωπαίους πολίτες;
Ναι, η Σύνοδος Κορυφής του Πόρτο τον Μάιο του 2021 άλλαξε πραγματικά τα δεδομένα για τα κοινωνικά δικαιώματα στην Ευρώπη. Έδωσε νέα πνοή στον Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων και επιβεβαίωσε τη δέσμευση όλων των ηγετών της ΕΕ, των κοινωνικών εταίρων και της κοινωνίας των πολιτών για την οικοδόμηση μιας ισχυρής κοινωνικής Ευρώπης.
Το επόμενο βήμα έχει ήδη ξεκινήσει! Τον Ιούνιο του 2021 τα κράτη μέλη παρουσίασαν τις εθνικές φιλοδοξίες τους που θα συμβάλουν στην επίτευξη των τριών κοινωνικών στόχων που έχουμε θέσει για τα επίπεδα απασχόλησης, τη συμμετοχή στην κατάρτιση και τη μείωση της φτώχειας. Θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τα κράτη μέλη στην επίτευξη των εν λόγω στόχων και να παρακολουθούμε την πρόοδό τους.
Ένα από τα εννέα θέματα της Έκθεσης σχετικά με τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης είναι «η κοινωνική δικαιοσύνη και οι θέσεις εργασίας». Πώς σκοπεύετε να δώσετε αποτελεσματική συνέχεια στις σχετικές προτάσεις της Έκθεσης;
Η Έκθεση σχετικά με τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης κατέδειξε ότι η κοινωνική Ευρώπη είναι πολύ αγαπητή στους πολίτες. Η Έκθεση εξετάζει το μέλλον της οικονομίας μας και των θέσεων εργασίας, ιδίως μετά την πανδημία, και τονίζει τη σημασία της κοινωνικής δικαιοσύνης και της κλιματικής αλλαγής για τους πολίτες.
Για παράδειγμα, οι συμμετέχοντες εξέφρασαν σαφώς την επιθυμία τους για ανάπτυξη ισχυρών κοινωνικών πολιτικών, ζητώντας τη θέσπιση δίκαιων κατώτατων μισθών. Ευτυχώς, η ΕΕ ασχολιόταν ήδη μ’ αυτό το θέμα, και τον Ιούνιο καταλήξαμε σε συμφωνία σχετικά με οδηγία για επαρκείς κατώτατους μισθούς.
Το επόμενο βήμα της διαδικασίας είναι να προσδιοριστούν οι τομείς στους οποίους η Επιτροπή μπορεί να υποβάλει προτάσεις ή να αναπτύξει περαιτέρω τις πολιτικές της. Όπως πάντα, η σαφής επικοινωνία θα είναι ουσιαστικής σημασίας για τη συνέχεια που θα δοθεί, ώστε οι πολίτες να μπορούν να αναγνωρίσουν τον πραγματικό αντίκτυπο της Διάσκεψης. Για να ενημερωθούν οι πολίτες και να διατηρηθεί η δυναμική, το φθινόπωρο του 2022 θα διοργανωθεί εκδήλωση ανατροφοδότησης της Διάσκεψης.
Πώς εκτιμά σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον αντίκτυπο του SURE, του μέσου των 100 δισεκατομμύριων ευρώ, το οποίο σχεδιάστηκε για την προστασία των θέσεων εργασίας και των εισοδημάτων που επλήγησαν από την πανδημία COVID-19;
Το μέσο SURE αποτέλεσε καίριο στοιχείο της στρατηγικής της ΕΕ για την προστασία των πολιτών και για τον μετριασμό των αρνητικών συνεπειών της πανδημίας COVID-19. Παρέχει χρηματοδοτική στήριξη με τη μορφή δανείων που χορηγούνται με ευνοϊκούς όρους από την ΕΕ στα κράτη μέλη για τη χρηματοδότηση εθνικών συστημάτων μειωμένου ωραρίου εργασίας, παρόμοιων μέτρων για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας και τη στήριξη των εισοδημάτων — ιδίως για τους αυτοαπασχολούμενους.
Το SURE έχει αποδειχθεί καινοτόμο και απαραίτητο. Αποτελεί λαμπρό παράδειγμα μιας Ευρώπης που προστατεύει και βρίσκεται στην υπηρεσία των ανθρώπων. Σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2021, η διάθεση χρηματοδότησης στα κράτη μέλη μέσω του SURE συνέβαλε στο να αποφευχθεί η είσοδος στην ανεργία έως και 1,5 εκατομμυρίων επιπλέον ατόμων το 2020. Το SURE βοήθησε στην αναχαίτιση της ροής αυτής. Στήριξε 31 εκατομμύρια εργαζομένους και 2,5 εκατομμύρια επιχειρήσεις.
Ως εκ τούτου, πιστεύουμε ότι ο ρόλος του SURE ήταν ανεκτίμητος, ιδίως για τις μικρές επιχειρήσεις που θα είχαν δυσκολευτεί να επιβιώσουν χωρίς χρηματοδοτική στήριξη. Η ΕΕ θα συνεχίσει να ενεργεί γρήγορα και με αλληλεγγύη σε καιρούς κρίσης.
Ως συνέπεια των κοινωνικών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19, η απασχόληση αυξήθηκε με θέσεις που προσφέρουν τη δυνατότητα εργασίας από το σπίτι. Υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την τηλεργασία, και σε ποιους τομείς;
Η πανδημία επιτάχυνε τον ψηφιακό μετασχηματισμό σε όλους τους τομείς, καθώς η τηλεργασία έχει επεκταθεί σε μεγάλο βαθμό. Σύμφωνα με έρευνα του Eurofound, τον Ιούλιο του 2020 πάνω από το ένα τρίτο (34%) των απαντησάντων στην ΕΕ των 27 εργάζονταν από το σπίτι λόγω της πανδημίας, σε σύγκριση με μόλις 5% που δήλωσαν ότι εργάζονταν συνήθως από το σπίτι το 2019.
Τώρα που η τηλεργασία έχει καταστεί ευρέως διαδεδομένη πραγματικότητα για πολλούς Ευρωπαίους εργαζομένους, εργαζόμαστε για να διασφαλίσουμε ότι υπάρχουν υψηλά πρότυπα επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας οπουδήποτε κι αν εργάζεται κάποιος, και ότι οι άνθρωποι μπορούν να έχουν το δικαίωμα να αποσυνδέονται και να διατηρούν μια αξιοπρεπή ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
Χαιρετίζω θερμά το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι κοινωνικοί εταίροι αποφάσισαν να διαπραγματευτούν συμφωνία για την τηλεργασία, η οποία θα περιλαμβάνει το δικαίωμα στην αποσύνδεση.
Ποιο είναι, κατά τη γνώμη σας, το μέλλον της εργασίας; Πώς αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση τις προκλήσεις της νέας εποχής και πώς συμβάλλει στην ανάπτυξη και την υλοποίηση μιας ευρωπαϊκής απάντησης προς ένα καλύτερο μέλλον της εργασίας;
Νέα είδη θέσεων εργασίας, πρότυπα εργασίας και τομείς αναδύονται σε σχεδόν καθημερινή βάση. Δείτε πού βρισκόμασταν πριν από 20 χρόνια και σκεφτείτε πόσο έχει αλλάξει η αγορά εργασίας αυτή τη στιγμή: πριν από 20 χρόνια για να πάτε σπίτι σίγουρα δεν θα καλούσατε ταξί μέσω εφαρμογής.
Η εμφάνιση ψηφιακών πλατφορμών εργασίας είχε τεράστιο αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο οι καταναλωτές χρησιμοποιούν υπηρεσίες και, φυσικά, ως αποτέλεσμα, στις συνθήκες εργασίας των ατόμων που εργάζονται για τις υπηρεσίες αυτές. Περίπου το 40% των σχέσεων απασχόλησης στην ΕΕ δεν χαρακτηρίζονται πλέον από παραδοσιακή σύμβαση πλήρους απασχόλησης αορίστου χρόνου μεταξύ εργαζομένου και εργοδότη.
Πολλοί άνθρωποι θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία στην τρέχουσα εργασία τους ή να μεταβούν σε νέες θέσεις εργασίας όπου θα κυριαρχήσει η χρήση της τεχνολογίας. Για να στηρίξουμε αυτές τις μεταβάσεις, πρέπει να προσαρμόσουμε τις πολιτικές μας για τις δεξιότητες.
Είμαι αισιόδοξος για τον τρόπο με τον οποίο θα προσαρμοστεί η αγορά εργασίας, και αισιοδοξώ ότι ως εργαζόμενοι, καταναλωτές και εργοδότες θα προσαρμοστούμε μαζί μ’ αυτήν. Ωστόσο, οι αλλαγές αυτές που οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην τεχνολογία θα πρέπει να συμβαδίζουν με τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα. Οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα στην ασφάλεια ακόμη κι αν υπάρξουν αλλαγές στη σταδιοδρομία τους. Η καλή ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής αποτελεί σημαντική προσδοκία των νεότερων γενεών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε μια δέσμη μέτρων για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των ατόμων που εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες. Πώς διασφαλίζουν οι νέοι κανόνες ότι τα άτομα αυτά μπορούν να απολαμβάνουν τα εργασιακά δικαιώματα που δικαιούνται;
Το καθεστώς απασχόλησης είναι το διαβατήριο για την πρόσβαση στα εργασιακά δικαιώματα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, 9 στις 10 πλατφόρμες που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ κατηγοριοποιούν τα άτομα που εργάζονται μέσω αυτών ως αυτοαπασχολούμενους. Από τα 28 εκατομμύρια άτομα που πιστεύεται ότι εργάζονται σε πλατφόρμα, τα 5,5 εκατομμύρια μπορεί να έχουν ενταχθεί εσφαλμένα στην κατηγορία αυτή, γεγονός που σημαίνει ότι είναι «ψευδοαυτοαπασχολούμενοι». Αυτό σημαίνει ότι ενδεχομένως χάνουν ορισμένα από τα δικαιώματα κοινωνικής προστασίας και τα εργασιακά δικαιώματα που δικαιούνται οι εργαζόμενοι.
Η πρόταση παρέχει κατάλογο κριτηρίων με τα οποία καθορίζεται αν μια πλατφόρμα είναι «εργοδότης». Εάν η πλατφόρμα πληροί τουλάχιστον δύο από τα κριτήρια, τεκμαίρεται νομικά ότι είναι εργοδότης, καθιστώντας έτσι το άτομο «εργαζόμενο». Εκτιμούμε ότι, βάσει της πρότασής μας, 1,7 έως 4,1 εκατομμύρια άτομα θα μπορούσαν να ανακατηγοριοποιηθούν ως εργαζόμενοι.
Η προτεινόμενη Οδηγία αυξάνει επίσης τη διαφάνεια σχετικά με τους αλγορίθμους, έτσι ώστε οι πολίτες να μπορούν να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο ανατίθενται τα καθήκοντα, τον τρόπο καθορισμού των τιμών, καθώς και τον τρόπο αξιολόγησής τους.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία θα βελτιώσει την ευημερία και την υγεία των πολιτών, καθιστώντας την Ευρώπη την πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο. Ποιες είναι οι προκλήσεις όσον αφορά την απασχόληση και οι ευκαιρίες του νέου οικονομικού μοντέλου;
Συμφωνούμε όλοι ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτό απαιτεί τιτάνιες προσπάθειες από πολίτες, εταιρείες και ολόκληρους κλάδους σε ορισμένες περιπτώσεις. Σημαίνει επίσης ότι πολλοί εργαζόμενοι θα πρέπει να μεταπηδήσουν από θέσεις εργασίας σε παραδοσιακούς κλάδους που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα σε αναδυόμενους πράσινους τομείς και σε «πράσινες θέσεις εργασίας» σε όλους τους τομείς όπου αντιμετωπίζουμε ελλείψεις δεξιοτήτων.
Στον κατασκευαστικό τομέα, για παράδειγμα, αναμένουμε ότι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία θα δημιουργήσει 487.000 νέες θέσεις εργασίας στην ΕΕ έως το 2030. Από αυτές, σχεδόν το 70% θα δημιουργηθεί για ειδικευμένους χειρώνακτες και μη χειρώνακτες εργαζομένους, οι οποίοι κατά κανόνα έχουν υπόβαθρο επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ).
Το Σύμφωνο για τις Δεξιότητες είναι ένας άλλος τρόπος με τον οποίο η Επιτροπή βοηθά τις εταιρείες και τους εργαζομένους να προετοιμαστούν για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Με τη δημιουργία ενός φόρουμ στο οποίο όλοι οι εταίροι θα συζητούν τις τρέχουσες και τις μελλοντικές ανάγκες σε δεξιότητες και θα δημιουργούν εταιρικές σχέσεις, το Σύμφωνο ενεργεί ως μεσάζων για την αντιστοίχιση της προσφοράς και της ζήτησης ταλέντων στην Ευρώπη. Μέχρι στιγμής, περισσότεροι από 600 οργανισμοί έχουν δεσμευτεί να παρέχουν τις κατάλληλες δεξιότητες σε 6 εκατομμύρια άτομα.
Σε συνέχεια του στρατηγικού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία κατά την περίοδο 2021-2027, ποιες βασικές δράσεις απαιτούνται για τη βελτίωση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων στην Ευρώπη;
Η αρχή 10 του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων παρέχει στους εργαζομένους το δικαίωμα σε υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας και της ασφάλειάς τους στην εργασία. Το στρατηγικό πλαίσιο έχει τρεις κύριους στόχους: πρόβλεψη και διαχείριση των αλλαγών στον νέο κόσμο της εργασίας· βελτίωση της πρόληψης των ασθενειών και των ατυχημάτων που σχετίζονται με την εργασία· και αύξηση της ετοιμότητας για πιθανές μελλοντικές απειλές κατά της υγείας.
Πρέπει να δεσμευτούμε για μια προσέγγιση με βάση το «όραμα για μηδενικές απώλειες» όσον αφορά τους θανάτους που συνδέονται με την εργασία στην ΕΕ. Μια ζωή που χάνεται στον χώρο εργασίας συνιστά αδικαιολόγητη απώλεια. Και, φυσικά, η υγεία στην εργασία δεν αφορά μόνο τη σωματική μας κατάσταση, αλλά και την ψυχική υγεία και ευεξία μας.
Επί του παρόντος επεξεργαζόμαστε διάφορες δράσεις στο πλαίσιο αυτό, για παράδειγμα την επικαιροποίηση των ορίων προστασίας για τον αμίαντο και τον μόλυβδο και την επικαιροποίηση της οδηγίας για τον εξοπλισμό με οθόνη οπτικής απεικόνισης.
Πώς συμβάλλει το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, με προϋπολογισμό σχεδόν 99,3 δισεκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2021-2027, στις πολιτικές απασχόλησης και τις κοινωνικές πολιτικές της ΕΕ;
Στόχος του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (ΕΚΤ+) είναι να στηρίξει τα κράτη μέλη ώστε να επενδύσουν στο ανθρώπινο δυναμικό — στην κατάρτισή του, στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, μεταξύ άλλων μέσω της κοινωνικής προστασίας.
Μια πολύ σημαντική πτυχή του ταμείου είναι η στήριξη που παρέχει στους νέους. Τουλάχιστον το 12,5 % των κονδυλίων του ταμείου πρέπει να χρησιμοποιηθούν για πρωτοβουλίες καταπολέμησης της ανεργίας των νέων. Ορισμένα εξαιρετικά έργα συγχρηματοδοτήθηκαν από το ΕΚΤ στον τομέα αυτό. Για παράδειγμα, το ταμείο βοήθησε περισσότερους από 11.000 νέους συμμετέχοντες στην Ελλάδα να εγγραφούν σε εθνικό πρόγραμμα μαθητείας. Έτσι, οι νέοι αποκτούν πολύτιμες επαγγελματικές δεξιότητες, αναβαθμίζουν τα προσόντα τους και αποκτούν αμειβόμενη επαγγελματική εμπειρία.
Το ΕΚΤ+ παρέχει επίσης χρηματοδότηση για έργα με σκοπό την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Για παράδειγμα, κατά την πρόσφατη επίσκεψή μου στη Βουλγαρία, επισκέφθηκα το κέντρο προσχολικής ανάπτυξης στη Φιλιππούπολη (Plovdiv), το οποίο παρέχει ευρύ φάσμα υπηρεσιών σε παιδιά που έχουν ανάγκη, τα βοηθά να προετοιμαστούν για το σχολείο, βελτιώνει την ευημερία τους και οικοδομεί ένα υγιές οικογενειακό περιβάλλον.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε Πρόταση Οδηγίας για επαρκείς κατώτατους μισθούς. Ποιο είναι το πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη βελτίωση της επάρκειας των κατώτατων μισθών και την αύξηση της πρόσβασης των εργαζομένων σε προστασία με τη μορφή κατώτατου μισθού;
Σε μια εποχή κατά την οποία πολλά νοικοκυριά σε ολόκληρη την ΕΕ ανησυχούν για το πώς θα τα βγάλουν πέρα, είναι σημαντικό όλα τα κράτη μέλη να διαθέτουν επαρκή προστασία με τη μορφή κατώτατου μισθού. Το πλαίσιο που συμφωνήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα συμβάλει στο να διασφαλιστεί ότι τα άτομα που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό μπορούν να ανταποκριθούν οικονομικά σε μια αξιοπρεπή ζωή.
Η Οδηγία θεσπίζει ένα πλαίσιο για τον καθορισμό και την επικαιροποίηση των νόμιμων κατώτατων μισθών, προωθεί και διευκολύνει τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και βελτιώνει την παρακολούθηση και την επιβολή της προστασίας με τη μορφή κατώτατου μισθού.
Για τις χώρες με νόμιμο κατώτατο μισθό, όπως είναι η Ελλάδα, η Οδηγία ορίζει σαφή κριτήρια για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού, παρέχει ενδείξεις για τις τιμές αναφοράς που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της επάρκειας των κατώτατων μισθών, διασφαλίζει την τακτική επικαιροποίησή τους, καθώς και τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων.
Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την ισότητα των φύλων, η ισότητα των φύλων αποτελεί προϋπόθεση για την οικοδόμηση μιας δίκαιης και σύγχρονης κοινωνίας. Οι γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθούν να αμείβονται λιγότερο από τους άνδρες κατά μέσο όρο. Ποιοι είναι οι στόχοι της Πρότασης Οδηγίας για ίση αμοιβή για ίση εργασία (μισθολογική διαφάνεια) ή για εργασία ίσης αξίας μεταξύ ανδρών και γυναικών;
Η ίση αμοιβή για ίση εργασία είναι μια από τις θεμελιώδεις αρχές της ΕΕ. Παρόλο που το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων μειώνεται, η πρόοδος είναι πολύ αργή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς το χάσμα έχει μειωθεί μόλις κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες τα τελευταία 9 έτη. Κύριος στόχος της Πρότασης Οδηγίας σχετικά με την ίση αμοιβή για ίση εργασία είναι να γεφυρωθεί αυτό το χάσμα. Σκοπός της πρότασης είναι να παρέχει στους εργαζομένους πληροφορίες σχετικά με τα επίπεδα των αμοιβών, να παρέχει μεγαλύτερη σαφήνεια όσον αφορά την ισότητα των αμοιβών, η οποία θα συνοδεύεται από αποτελεσματικά μέτρα επιβολής.
Η πρώτη αρχή του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων αφορά το δικαίωμα σε ποιοτική και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση, καθώς και στην κατάρτιση και τη διά βίου μάθηση. Πώς βοηθά το νέο Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο Δεξιοτήτων τους Ευρωπαίους να αναπτύξουν νέες και καλύτερες δεξιότητες;
Το Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο Δεξιοτήτων είναι ένα πενταετές σχέδιο που αποσκοπεί να βοηθήσει τα άτομα και τις επιχειρήσεις να αναπτύξουν περισσότερες και καλύτερες δεξιότητες και να τις αξιοποιήσουν. Απευθύνει έκκληση για συνένωση δυνάμεων σε μια συλλογική δράση μέσω του Συμφώνου για τις Δεξιότητες. Στόχος του είναι να διασφαλίσει ότι οι άνθρωποι διαθέτουν τις κατάλληλες δεξιότητες για θέσεις εργασίας μέσω του εκσυγχρονισμού της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και μέσω της επένδυσης σε πληροφορίες για τις δεξιότητες, ώστε να γίνουν κατανοητές οι τρέχουσες και οι μελλοντικές ανάγκες σε δεξιότητες. Στηρίζει τους ανθρώπους στην προσπάθειά τους να αναβαθμίσουν τις δεξιότητές τους και να αποκτήσουν νέες μέσω πρωτοβουλιών όπως τα Μικροδιαπιστευτήρια και οι Ατομικοί Λογαριασμοί Μάθησης. Επιπλέον, ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν κονδύλια της ΕΕ —όπως μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου— για να επενδύουν σε μεγάλο βαθμό στις δεξιότητες.
Με ποιους τρόπους θα συμβάλει η Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας στη δίκαιη κινητικότητα του εργατικού δυναμικού εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Η Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας (ELA) είναι εδώ για να στηρίξει άμεσα και έμμεσα εκατομμύρια Ευρωπαίους που ζουν ή εργάζονται σε άλλο κράτος μέλος, καθώς και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο στην ΕΕ. Προσφέρει πρακτική υποστήριξη στη διασυνοριακή απασχόληση μέσω του δικτύου EURES, βοηθώντας τα άτομα που αναζητούν εργασία και τους εργοδότες να βρουν ο ένας τον άλλο.
Η ELA αναλύει την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, παρέχοντάς μας πληροφορίες ώστε να κατανοήσουμε τις τελευταίες τάσεις και να αποκτήσουμε τα δεδομένα που χρειαζόμαστε. Αντιμετωπίζει την αδήλωτη εργασία, η οποία στερεί από τους εργαζομένους την κοινωνική προστασία, στρεβλώνει τον ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων και οδηγεί σε τεράστια κενά στα δημόσια οικονομικά.
Βελτιώνει επίσης την πρόσβαση σε πληροφορίες για τους μετακινούμενους εργαζομένους και τους εργοδότες τους. Δεν αρκεί να υπάρχουν κανόνες και κανονισμοί για την κοινωνική προστασία και τα εργασιακά δικαιώματα· οι εργαζόμενοι πρέπει να τους κατανοούν, και οι εργοδότες πρέπει να αναλαμβάνουν τη σχετική ευθύνη!
Πώς συνεργάζεστε με τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση των συστημάτων κοινωνικής προστασίας στην Ευρώπη;
Οι στόχοι μας είναι σαφέστατοι: έξοδος των ανθρώπων από τη φτώχεια και την υλική στέρηση, παροχή πρόσβασης στην κοινωνική προστασία για όλους και μείωση των ανισοτήτων. Η συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών είναι πολύ ισχυρή. Η ΕΕ στηρίζει και συμπληρώνει τις δραστηριότητες των κρατών μελών στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης και της κοινωνικής προστασίας, προσδιορίζοντας για κάθε χώρα τους τομείς κοινωνικής πολιτικής στους οποίους απαιτείται πρόοδος, παρακολουθώντας τις εξελίξεις στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής και της κοινωνικής ένταξης. Η ανάπτυξη συστημάτων κοινωνικής προστασίας απαιτεί απτά αποτελέσματα και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ενθαρρύνουμε επίσης τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν υφιστάμενες ορθές πρακτικές.
Ποιος είναι ο ρόλος του κοινωνικού διαλόγου στην Ευρώπη; Σε ποιο βαθμό συμβάλλει ο κοινωνικός διάλογος στην κοινωνική διάσταση της Ευρώπης σήμερα;
Ο κοινωνικός διάλογος βρίσκεται στον πυρήνα μιας ακμάζουσας κοινωνικής οικονομίας της αγοράς, και η παρούσα Επιτροπή είναι προσηλωμένη στην περαιτέρω ενίσχυσή του. Όταν οι ενώσεις εργοδοτών και οι οργανώσεις εργαζομένων έρχονται σε επαφή για να διαπραγματευτούν και να ανταλλάξουν ιδέες, ο κοινωνικός διάλογος προωθεί την επίτευξη συναίνεσης και τη δημοκρατική συμμετοχή.
Στο τέλος του έτους η Επιτροπή θα παρουσιάσει ανακοίνωση σχετικά με την ενίσχυση του κοινωνικού διαλόγου, την οποία προετοιμάζουμε φυσικά σε συνεργασία με κοινωνικούς εταίρους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μία Ανακοίνωση σχετικά με την αξιοπρεπή εργασία παγκοσμίως για την παγκόσμια δίκαιη μετάβαση και τη βιώσιμη ανάκαμψη. Πώς συνεργάζεστε με τη ΔΟΕ και τον ΟΗΕ;
Η αξιοπρεπής εργασία είναι το θεμέλιο μιας αξιοπρεπούς ζωής. Τα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα πολλών εργαζομένων παγκοσμίως εξακολουθούν να απειλούνται σε καθημερινή βάση. Η ΕΕ θα εξακολουθήσει να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στην προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας που θέτει τους ανθρώπους στο επίκεντρο, διασφαλίζοντας τον σεβασμό των δικαιωμάτων τους και της αξιοπρέπειάς τους.
Η ΕΕ τάσσεται υπέρ της συζήτησης και της προώθησης του θέματος της αξιοπρεπούς εργασίας στα φόρουμ του ΟΗΕ και ενθαρρύνει τις χώρες εταίρους να προωθούν ενεργά και να υποστηρίζουν την παγκόσμια εφαρμογή των Κατευθυντήριων Αρχών των Ηνωμένων Εθνών για τις Επιχειρήσεις και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Επιπλέον, συμβάλλουμε ενεργά στις διαδικασίες της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τον καθορισμό προτύπων εργασίας, την εποπτεία της εφαρμογής τους και την προώθηση της υλοποίησής τους.
Πώς επηρεάζει ο Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης, θεωρούμενος ως το Κοινωνικό Σύνταγμα της Ευρώπης, τις πολιτικές και τις πρωτοβουλίες της ΕΕ για την απασχόληση; Χρησιμεύει ως σημείο αναφοράς στο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Ο Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης εγκρίθηκε το 1961 και κατέστη ένα από τα πλέον αποδεκτά σύνολα προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα λόγω της ιδιαίτερης έμφασης που προσδίδει στα κοινωνικά δικαιώματα. Αναθεωρήθηκε το 1996 με τον εμπλουτισμό του ευρέος φάσματος εγγυήσεων που σχετίζονται με την απασχόληση, τη στέγαση, την υγεία, την εκπαίδευση, την κοινωνική προστασία και την πρόνοια.
Έκτοτε καθοδηγεί τους νομοθέτες της ΕΕ στο καθημερινό τους έργο. Ωστόσο, οι κοινωνίες εξελίσσονται, και το ίδιο συμβαίνει με τις ανάγκες μας στη νομική σφαίρα. Το πιο σημαντικό σημείο αναφοράς για το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι οι άνθρωποι και η κοινωνική μας πραγματικότητα.
